Böbrek Enfeksiyonu Nedir, Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri
Böbrek enfeksiyonu (pyelonefrit), acil tıbbi müdahale gerektiren, ihmal edildiğinde kalıcı böbrek hasarı oluşturan ve dolaşım sistemiyle vücuda yayılabilen böbrek pelvisini ve parankimini tutan enfeksiyöz bir hastalıktır. Mesaneden başlayıp üretra ile böbreklere kadar ilerleyen bu enfeksiyon, başlangıçta mesane enfeksiyonu ile kendini gösterebilmektedir. Genelde mesane enfeksiyonunun erken müdahalesinde pyelonefrite engel olunabilmektedir. Ancak bedenin herhangi bir bölgesinde oluşan iltihabi durum da dolaşım sistemiyle böbreklere kadar ilerleyebilmekte ve pyelonefrit oluşturabilmektedir. E. coli, proteus ve klebsiella türleri böbrek enfeksiyonuna neden olan bakterilerdir. Akut safhasında böbreklerin zarar görmesine ve yeterli düzeyde çalışmamasına neden olur. Eğer hemen tedavi edilmezse kronikleşip daha ciddi problemlere yol açabilmektedir. Böbrek yetmezliği ve bunun sonucunda oluşan çeşitli sağlık sorunları kronik böbrek enfeksiyonunun sonuçlarındandır. Kadınların anatomik oluşumlarından dolayı böbrek enfeksiyonu geçirme sıklığı daha fazladır. Daha önce böbrek taşı öyküsü olanlar, polikistik böbrek hastalığı olanlar, akdeniz ateşi ve diyabet hastası olanlar, onkolojik tedavi görenler, yaşlılık döneminde olan insanlar, üretra darlığı ve tıkanıklığı olan kişilerde pyelonefrit riski daha yüksektir. Kişisel hijyen çok önemli olduğu gibi, aşırı derecede yapılan hijyenik uygulamalarda, vücudun doğal dengesini bozarak yararlı bakterilerin ölmesine sebep olmakta ve böbrek enfeksiyonuna zemin hazırlamaktadır.
Böbrek enfeksiyonu belirtileri, tüm vücutta hissedilebilir. Ara sıra kasığa doğru yayılan, bel ve sırt ağrıları, sebepsiz oluşan yorgunluk ve halsizlik hissi, sık idrara çıkma isteği, idrar yapamama veya az miktarda ağrılı idrar yapma, bulanık idrar ve koyu renkte idrar, ateş, bulantı ve iştah kaybı, ritim bozukluğu, ekstremiteleri tutan ödem şeklinde görülmektedir. Bu belirtilerin bazıları, mesane enfeksiyonunda da bulunmaktadır. Eğer başlangıçta mesane enfeksiyonu tedavi edilirse böbrek enfeksiyonu riski en aza indirilebilir ve engellenebilir. Teşhisin konulması için bir üroloji uzmanına başvurmak gerekmektedir. Laboratuvar ve görüntüleme tetkikleri, fiziksel muayene sonucunda eğer böbrek enfeksiyonu varsa acilen tedaviye başlanması gerekmektedir. Laboratuvar tetkiklerinde lökosit yükselmesi enfeksiyon belirtisi olmakla birlikte, fiziksel muayenede hassas karın bölgesi ve palpasyonla ağrılı bel ve sırt bölgesi pyelonefritin belirtilerindendir.
Böbrek enfeksiyonunda tedavi süreci, mutlaka doktor kontrolünde olmalıdır. Kontrolsüz antibiyotik kullanımı, enfeksiyonun ağırlaşmasına, vücuda yayılmasına ve asıl tedavi süresinin uzamasına neden olmaktadır. Çünkü enfeksiyona neden olan her bakteri için ayrı bir antibiyotik gerekmektedir, buna ancak uzman doktor karar verebilir. Eğer enfeksiyon evresi ciddi bir boyuttaysa oral ilaç kullanımı yetersiz kalmakta, tedaviye gözlem altında intravenöz uygulamayla devam etmek gerekmektedir. Önlem amaçlı, bol sıvı tüketimi böbreklerin temizlenmesine ve çalışmasını sağlamaya yardımcı olacaktır. İdrara çıkma dürtüsü geldiğinde tutmamak, cinsel birleşmenin öncesinde ve sonrasında mesaneyi boşaltmakta önemli faktörlerdendir. Kişisel hijyene dikkat etmek ve genital bölgeyi tahriş edici davranışlardan kaçınmak gerekmektedir.